SUYUN SESSİZ ÇIĞLIĞI

Ağustos ayının ortasındayız… Güneş, dağların doruklarından sabahın ilk ışıklarıyla doğuyor ama bereket değil, kavurucu sıcaklık getiriyor. Gökyüzü günlerdir tek bir bulut barındırmıyor. Toprak, her adımımızda çatlayarak toz bulutları çıkarıyor. Köyün ortasındaki eski taş çeşme artık şırıl şırıl akmıyor, sadece boğuk bir damla sesi duyuluyor. Çocukluğumuzun pınar başındaki gürül gürül akan o su, sanki bizden sessizce uzaklaşıyor.

Bu manzara bize bir gerçeği haykırıyor: Su, hayatın kendisidir. Ve biz bu hayatın damarlarını kendi ellerimizle kurutuyoruz.

Su, yeryüzünde milyonlarca yıldır var. Bütün uygarlıklar, suyun etrafında kuruldu. Köylerimizde de böyledir; yerleşim yerleri her zaman pınar, dere, gölet kenarına kurulur. Çünkü su olmadan tarım olmaz, hayvancılık olmaz, insan yaşayamaz. Bizim köyümüzün ortasında akan dere, sadece bir su yolu değil; geçmişimiz, geleceğimiz ve yaşamımızın garantisidir.

Ama bu miras sınırsız değil. Tıpkı altın gibi, tıpkı ekmek gibi, tıpkı nefes gibi kıymetli.

Sular Neden Çekiliyor?

Bugün çeşmelerin kurumasının tek sebebi “hava sıcak” demek değil. Daha derin nedenler var:

İklim DeğişikliğiYağış düzeni bozuluyor. Eskiden kış boyu kar yağar, bahar aylarında bu karlar erir, dereler dolar, göletler taşardı. Şimdi kış kısa, kar az, bahar yağmuru yetersiz.

Yanlış Tarımsal Sulama güneşin tepede olduğu saatlerde yapılan sulama, suyun yarısının havaya buharlaşarak gitmesine neden oluyor. Ayrıca vahşi sulama yöntemi, gereğinden çok su tüketiyor.

İsraf Kültürü hortumla saatlerce yol yıkamak, musluğu açık bırakmak, gereksiz yere bahçe sulamak… Bunlar köyde de şehirde de ortak sorun.

Altyapı Sorunları eskiyen borular, patlayan su hatları, kontrol edilmeyen kaçaklar yüzünden tonlarca su boşa akıyor.

Köyde ve Doğada Su Tasarrufu Nasıl Olur?

Biz köy insanı olarak doğaya en yakın yaşayanlarız. Ama yakın olmak yetmez, onu korumak da zorundayız. İşte alınabilecek bazı basit ama etkili önlemler:
    •    Sulama Saatini Değiştirin: Sabah erken veya akşam geç saatlerde sulama yapın. Bu, buharlaşmayı %30’a kadar azaltır.
    •    Damlama Sulama Kullanımı: Bu sistem, suyun doğrudan bitkinin köküne ulaşmasını sağlar. Hem tasarruf hem verimlilik sağlar.
    •    Yağmur Suyu Depolama: Evlerin damından akan yağmur sularını depolamak, bahçe sulamasında kullanılabilir.
    •    Kaçakları Anında Onarın: Damlayan bir musluk, yılda tonlarca su kaybına yol açar.
    •    Kollektif Bilinç: Köy içinde ortak pınar, gölet, dere kullanımlarında israfı önleyici kurallar koymak.

Su Yoksa Ne Olur?

Susuz kalan bir köyü düşünelim…
Tarlalar çatlar, ekin olmaz. Hayvanlar susuzluktan verimden düşer, bazıları ölür. Göç başlar; gençler iş bulmak için şehre gider, köy yalnızlaşır. Doğa ise sessizleşir; kuş sesleri azalır, kurbağa ötmez, böcekler kaybolur. Toprak çatladığında, o çatlağın içinden su değil, sadece sessizlik çıkar.

Biz bu tabloyu istemiyorsak, bugünden tedbir almak zorundayız.

Birlikte Hareket Etmek Şart

Su meselesi sadece bireyin değil, bütün toplumun sorunudur. Köyümüzde muhtarlık olarak su tasarrufunu teşvik eden duyurular yapmak, bilinçlendirme toplantıları düzenlemek, gençlere örnek olmak zorundayız.

Komşumuz hortumu açık bıraktığında susmak yerine, tatlı dille uyarmak görevimizdir. Çocuklarımıza suyun kutsallığını, israfın günahını öğretmek boynumuzun borcudur.

Bugün elimizde tuttuğumuz bir bardak su, belki de yarınki yaşamımızın garantisi.
Susuz kalan bir dünyada ne tarım olur, ne hayvancılık, ne de insanlık.

Bizler köyümüzden başlayarak, bu ülkenin her köşesinde suya sahip çıkarsak, hem kendi geleceğimizi hem de çocuklarımızın geleceğini kurtarırız.

Çünkü su sadece akıp giden bir sıvı değil; su, hayatın ta kendisidir.